در ابتدای این مراسم ، یک قطعه از این آلبوم تصویری برای اصحاب رسانه پخش شد و سپس سید عباس سجادی به پشت تریبون آمد و با بیان اینکه امروز 21 فوریه روز جهانی زبان مادری است ، اظهار کرد : « تقارن رونمایی از آلبوم خداوندان اسرار با روز جهانی زبان مادری برای من بسیار جالب بود چراکه موسیقی زبان دوم انسانها است و خیلی خوشحال هستم که امروز از دو خانواده پرکار و با دغدغه بزرگ موسیقی گروهی بانام «سیاوش» تشکیلشده که میراث دار گذشتگان است.»
وی ادامه داد : « همایون شجریان و سهراب پورناظری از دو خانواده بزرگ پورناظری و شجریان نمایندگان هنری جامعه ما هستند که آبروی موسیقی ایرانی را حفظ میکنند.آلبوم خداوندان اسرار توسط رخشان بنی اعتماد کارگردانی شده و از فردا (چهارشنبه) این آلبوم در سطح شهر منتشر میشود.»
سپس در ادامه سهراب پورناظری با بیان اینکه این پروژه در سال 90 یا 91 انجامشده گفت : « این پروژه در قالب 53 اجرای زنده در ایران و خارج از ایران به روی صحنه رفت.آلبوم خداوندان اسرار سه اپیزود دارد که ابتدایش با شعر مولوی آغاز ، با شعر خیام ادامه داده میشود و بازگشتی دوباره به شعر مولوی داریم و درنهایت به شعر حافظ میرسیم.»
سپس همایون شجریان نیز در ابتدا گفت : « ما از چند روز گذشته در تلاش هستیم تا بتوانیم این آلبوم را روز چهارشنبه (4 اسفندماه) منتشر کنیم که این اتفاق رخ خواهد داد.»
همایون شجریان در ادامه این نشست در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا اثر خداوندان اسرار و آلبوم آیینهها در قالب یک آلبوم واحد منتشرنشده است ، گفت : « فضای این دو اثر کاملاً باهم متفاوت است.حتی دکورها و لباسهایی که ما در کنسرت این دو اثر پوشیدهایم نیز باهم متفاوت است.درست است که ما کنسرت خداوندان اسرار و آیینهها را بهطور مشترک اجرا کردیم اما این دو اثر باید در قالب دو سی دی منتشر میشدند.همچنین فیلم مستندی هم از این اثر و کنسرتش تهیهشده که به همراه آلبوم آیینهها منتشر خواهد شد.»
وی افزود : « فضای یک آلبوم برای برگزاری یک کنسرت کافی نیست و باید فضای قطعات گستردهتر باشد تا بتوان کنسرت آن را برگزار کرد.همچنین در تقسیم این دو پروژه به دو آلبوم مجزا هیچ انگیزه مالی وجود نداشته است.»
پورناظری نیز در پاسخ به همین پرسش اظهار کرد : « پروژه «آیینهها» حدود 80 دقیقه است که در یک سی دی جا نمیشود.ما بههیچوجه برای انتشار این دو اثر در دو آلبوم مجزا ، انگیزه مالی نداشتیم و در حال حاضر آلبوم خداوندان اسرار دو اثر صوتی و تصویری را در خود گنجانده است.»
این نوازنده تنبور در خصوص چرایی همکاریاش با رخشان بنی اعتماد در این پروژه توضیح داد : « ما داشتیم کار را پیش میبردیم که آشنایی با باران کوثری باعث شد من از او درخواست کنم که طراحی صحنه کار را بر عهده بگیرد.در ادامه ما برای این پروژه مشورتهایی را با خانم بنی اعتماد انجام دادیم که آقای کوثری پیشنهاد کرد خود خانم بنی اعتماد طراحی این اثر را بر عهده بگیرد.ما نیز قبول کردیم و فرصت مغتنمی برای ما به شمار میآید.»
همایون شجریان نیز گفت : « وقتی به خانم بنی اعتماد پیشنهاد کارگردانی کار را ارائه دادیم ، او از ما خواست تا چند روزی فکر کند و خوشبختانه وقتی با پاسخ مثبت این کارگردان مطرح سینمای ایران مواجه شدیم ، بسیار برای گروه اتفاق خوبی بود که یکی از بهترین کارگردانان سینمای ایران را برای پروژه خود در نظر گرفته است.»
این خواننده موسیقی ایرانی در ادامه این نشست به موضوع توجه مخاطبان به موسیقی ایرانی اشاره کرد و گفت : « مسالهای که برای من برای اجرای هر پروژهای اهمیت داشته و دارد ، توجه به نسل آینده کشورمان است که باید این موسیقی را بشنود و با آن زندگی کند و این موسیقی نیز بتواند نیازهای روزمره این نسل را پاسخگو باشد.نسل امروز ما ، نسل بچههای من و شما هستند و شما خوب میدانید که هماکنون در جامعهای زندگی میکنیم که پیوند دادن نسل جدید به ریشه اصیل موسیقی کار بسیار مشکلی است.شما برای اینکه بتوانید این پیوند را ایجاد کنید ، کار بسیار سختی پیش رو دارید تا بتوانید این موسیقی اصیل ایرانی را به گوش نسل جدید برسانید.بنابراین من بهعنوان یک خواننده ، تمام تلاش خود را کردهام که کاری کنم تا این ارزشها به نسل آینده موسیقی انتقال داده شود و از سوی دیگر کاری کنم که آن اثر ، ارزش انجام دادنش را داشته باشد.»
سهراب پورناظری در ادامه صحبتهای شجریان اظهار داشت : « برای اجرای موسیقی دستگاهی بسیار مهم است که چطور نسل 15 ساله این کشور به سمت و سویی کشیده شود که ریشه در ادبیات کهن این سرزمین دارد.متأسفانه ادبیات ایران در حال حذف شدن است و ما باید تلاش خود را انجام دهیم که با موسیقی ، این پیوند را با گذشته عمیقتر و گستردهتر کنیم.ما هماکنون در شرایطی هستیم که ادبیات و شعر ، زبان زنده جامعه ما نیست و اینیک هشدار است که باید مسئولان به آن توجه کنند.من بر این باور هستم که فاجعهای در حال رخ دادن است که در طی آن ، شبکه ترکیهای میآید و بهعنوان تعیینکننده فرهنگ یک جامعه نقش ایفا میکند.ما باید به این موضوع آگاه باشیم که چنین فضایی ، یک هشدار است و یک علامت سؤال بزرگ که چرا خیلی از مردم حتی یک بیت حافظ را هم حفظ نیستند.»
وی ادامه داد : « من از همایون شجریان تشکر میکنم که با من در این راه همراه بود درحالیکه اندیشه خودش را داشت.ما سعی میکنیم نقاطی را که میتواند افراد بیشتری را به فرهنگی و ادبیات ما جذب کند ، پیدا کنیم.این کار سختی است و ما کار را به شکل سهلالوصول نکردیم که مردم خوششان بیاید.باور کنید بعد از ساخت موسیقی فیلمهایی چون «رگ خواب» و «آرایش غلیظ» ، به همان اندازه که تعریف و تمجید شدم ، به همان اندازه هم در فضای مجازی فحش خوردم که چرا دستبهکاری زدهایم که مقداری ساختارشکنانِ است.درحالیکه من بهعنوان یک هنرمند فعال موسیقی تمام تلاش خود را انجام دادم تا بتوانیم با رویکردهایی جدید و منطقی به معرفی و پرهیز از مهجوریت ادبیات کمک کنیم.»
در ادامه همایون شجریان در خصوص صدور مجوز انتشار آلبومهای استاد محمدرضا شجریان گفت : « کار ایشان مجوز گرفته و تابهحال ، آلبوم «طریق عشق» را منتشر کردهایم.برخی کارهای گذشته او که مربوط به حدود 2 سال پیش است و کسی آنها را نشنیده نیز کارها برای انتشارش در حال پیش رفتن است.فعلا امکان به صحنه آمدن پدرم وجود ندارد و همه ما منتظریم این مسیر بهخوبی و خوشی طی شود.»
سهراب پورناظری نیز پس از صحبتهای شجریان درباره اعطای مجوز به استاد محمدرضا شجریان گفت : « به نظر من این مجوز باید پنج سال پیش داده میشد زیرا هر کودکی میداند هدف این مجوز چه بوده است.این صورت قشنگی ندارد ، وقتی در روزهایی سپری میکنیم که استاد شجریان در حال درمان است بیایند و صحبت از اعطای مجوز و اجرای زنده کنند.بههرحال فاصلهای که میان صدور مجوز استاد شجریان قبل از آلبوم طریق عشق و اثر دیگرشان داشتند ، مقداری شائبه برانگیز بود.»
وی همچنین گفت : « یکی از آلبومهایی که قرار است از استاد محمدرضا شجریان منتشر شود ، اثر مشترک من با ایشان است که در زمان مشخص خود اعلام میکنم.»
شجریان همچنین در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا تمایلی برای برگزاری کارگاههای آموزشی آواز ندارد ، گفت : « هیچ دلیلی جز کمحوصلگی و تنبلی برای این ماجرا وجود ندارد.چراکه من بر این باورم برای برگزاری کارگاههای آموزشی و کلاسهای آواز باید وقت صرف کرد که فعلا من حوصله آن را ندارم اما در فکرش هستم تا در یک فرصتی که لیاقت یک معلم باصلاحیت را داشتم ، قطعاً تجربیات خودم را برای علاقهمندان موسیقی ایرانی ارائه دهم.»
این خواننده درباره همکاریاش با سهراب و تهمورس پورناظری گفت : « به دلیل نزدیکی روحیهام با سهراب و تهمورس با آنها کار میکنم و یک هدف خاصی را دنبال نمیکنیم ما بدون تعصب پیش میرویم و خوشبختانه در این مدت که باهم همکاری داریم فرصتهای بسیار خوبی پیشآمده که برای من بسیار لذتبخش بود.ما روحیات نزدیک به هم داریم و از ایدهها و کارهایی که متفاوت است ، نترسیدهایم.»
خواننده تیتراژ فیلم سینمای رگ خواب در خصوص همکاری با فریدون شهبازیان در ارکستر ملی ایران گفت : « درباره همکاریام با آقای شهبازیان و مسائلی که دراینباره مطرح شد باید بگویم که آقای شهبازیان قصد داشتند آثاری از پدرم را ارائه دهند و این را در یک مصاحبهای مطرح کرده بودند و تا قبل از آن هیچ صحبتی با من نشده بود و بعد از انتشار آن ، من ازآنجاکه هیچ اطلاعی دراینباره نداشتم ، نسبت به این موضوع واکنش نشان دادم.البته ایشان با من تماس گرفته بودند که موضوع را مطرح کنند اما من موفق نشده بودم تلفنم را پاسخ دهم و ازآنجاکه قرار بود این اتفاق در یک فرصت کم انجام شود و من برای برگزاری کنسرتی در شهرستان بودم ، نمیتوانستیم باهم همکاری کنیم اما اگر فرصتی پیش بیاید قطعاً انجام خواهم داد.»
وی ادامه داد : « همکاری با آقای شهبازیان بیشک فرصت مغتنمی برای من خواهد بود اما برنامه سال 96 ما آنقدر پیچیده است که از همینالان ذهن مرا مشغول کرده و ممکن است دستوپا گیر باشد و نتوانیم در کنار آنها برنامههای جدید را اجرا کنیم.»
در ادامه این نشست سهراب پورناظری در خصوص حضور نوازندگان خارجی در آلبوم خداوندان اسرار گفت : « نوازندگان خارجی در نسخه صوتی این آلبوم حضور دارند که ما آن را در ترکیه و آمریکا و بخشی دیگر را در ایران ضبط کردیم و آنچه در نسخه ویدئویی این اثر مشاهده میکنید ، حضور نوازندگان ایرانی است که در تالار وحدت ضبطشده است.»
همایون شجریان در خصوص آواز خواندن در کنار تنبور در آلبوم خداوندان اسرار گفت : « این نخستین تجربهام در همخوانی با تنبور بود.وقتی در ذهنم دنبال طراحی آوازی برای تنبور میگشتم ، به حضرت مولانا رجوع کردم و دیوان ایشان را که باز کردم ، در همان ابتدا به شعر «بیا کز عشق تو دیوانه گشتم» برخوردم.برای من جالب است که این همان شعری بود که دنبالش میگشتم.گاهی پیدا کردن یک شعر مناسب برای یک آواز هفتهها طول میکشد اما در این مورد بهمحض باز کردن دیوان مولانا به این شعر برخوردم و دیدم که ازنظر معنا و وزن همان چیزی است که من دنبالش میگشتم.برای خواندن این آواز به کوک تنبور هیچ دستی نزدیم و هر جا که لازم بود من غم خواندم و هر جا که لازم بود اوج گرفتم.در این کار فرم آواز به شکل یک راز و نیاز ساده جلو میرود.»
پورناظری در خصوص تأخیر در انتشار این آلبوم نیز اظهار کرد : « این آلبوم حدود دو سال پیش آماده انتشار بود اما دلیل دیرکرد انتشار آن ، ترافیک کاری بود و آثاری با فضای مشابه آن وجود داشت که ما اولویت انتشار را به آن آثار دادیم.»
شجریان نیز در همین زمینه گفت : « یکی از چیزهایی که فرصت را برای انتشار این آلبوم از ما گرفت ، کار من با فردین خلعتبری بود که حدود 5 سال پیش به پایان رسید و قرار بود چند ماه پیش آلبوم آن منتشر شود اما این اتفاق نیفتاد.»
وی همچنین در خصوص وضعیت سلامتی پدرش هم اینگونه توضیح داد : « حال ایشان نسبت به چند ماه پیش بهتر است اما به دلیل 15 جلسه رادیوتراپی ، آسیبهای عصبی به ایشان واردشده است.اگرچه سرطان ایشان کنترلشده ، اما همچنان در کمین است و ما نگران هستیم.باید به ایدهآلهای سلامتی ایشان برسیم.درمجموع حالشان بهتر است اما نگرانیها ادامه دارد.»
شجریان همچنین درباره برنامه موسیقایی سال آینده خود و همچنین احتمال همکاری مجدد با رخشان بنی اعتماد گفت : « درباره برنامههای سال آینده نمیتوانم چیز خاصی بگویم اما چند همکاری جالب در پیش است که اگر نهایی شود ، آن را انجام خواهیم داد.ضمن اینکه اگر خانم بنی اعتماد از همکاری با ما راضی بوده باشند ، همکاری دوباره ما با ایشان برای ما باعث افتخار است.چراکه کیفیت فیلم خداوندان اسرار واقعاً بالا است و ما از این همکاری بسیار راضی هستیم.»
در ادامه این نشست ، سهراب پورناظری با اشاره به موسیقی فیلم «رگ خواب» ، با گلایه گفت : « متأسفانه فارغ از ماجراهایی که برای داوری بخش آهنگسازی فیلم بهویژه در مورد فیلم «رگ خواب» اتفاق افتاد ، اتفاق ناخوشایند دیگری نیز افتاد.اینکه دوستان برگزیده مراسم اختتامیه بدون هیچگونه اجازهای از من ، یکی از قطعات پرطرفدار فیلم به خوانندگی همایون شجریان را روی یک کلیپ برای حاضران در مراسم پخش کردند و ماجرا بهقدری برای ما گیجکننده بود که اصلاً نفهمیدیم این قطعه چطور به دست آنها رسیده است.حتی جالب است بدانید این قطعه فقط اتودی از کار بود که واقعاً نمیدانم چطور به دست دوستان رسیده است.به هر صورت اینکه موسیقی «رگ خواب» دیده نشده ، برای من مهم نیست. نکته مهم در اینجا است که این اثر بدون هیچگونه سود مادی برای گروه سازنده در بدترین کیفیت خودش نیز در حال کپی و دستبهدست شدن مخاطبان است.»
وی با اشاره به همکاریهای مستمر خود با حمید نعمت اله و اینکه چرا فقط با او در عرصه آهنگسازی فیلم همکاری میکند ، بیان کرد : « من خودم را به حمید نعمت اله محدود نکردم اتفاقاً ایشان خودشان را به من محدود کرده است و با لطف زیادی که به بنده دارد ، برای آهنگسازی آثارش به ما پیشنهاد میدهد.به اعتقاد من حمید نعمت اله یک کارگردان درجهیک است و من برای همکاری با او به خودم افتخار میکنم.البته من استقبال میکنم تا با دیگران همکاریهای موسیقایی داشته باشم.»
این آهنگساز در بخش دیگری از صحبتهای خود بار دیگر از همکاری با همایون شجریان ابراز خرسندی کرد و گفت : « همکاریهای من با همایون شجریان دلیل احساسی و قلبی دارد که به دنبال تغییر آن نیستم.من بر این باور هستم که با همایون شجریان به یک بیان مشترکی رسیدهام که دل خودم را لرزانده و دوست ندارم آن را از دست بدهم.البته این به معنای نفی ارزش و هنر دیگر هنرمندان نیست بلکه فقط بیان یک احساس مشترکی است که هنوز وقتی قطعه خداوندان اسرار را میشنوم ، دلم را میلرزاند.»
پورناظری درباره استفاده از تصویر و ویدئو در آثار موسیقی بیان کرد : « قرار است برای موسیقی فیلم «رگ خواب» کلاژی از فیلم همراه کلیپ منتشر شود.من از هیچچیزی که موسیقی ، شعر و فرهنگ را به درون مردم ببرد ، پرهیز نمیکنم.تصویر حرف مهمی را میزند و طبیعتاً باید از این امکان برای شناساندن فرهنگ استفاده کرد.
شجریان درباره انتشار آلبوم دوصدایی خود با علیرضا قربانی نیز گفت : « ما تمام تلاشمان را میکنیم که در فرصت باقیمانده تا پایان سال ، این آلبوم را منتشر کنیم.البته برای موسیقی فیلم «رگ خواب» هم کارهایی را انجام میدهیم ، اما باید دید قرعه به نام کدام آلبوم میخورد.»
این خواننده با بیان اینکه صدایم خالی از نقص نیست ، اضافه کرد : « تمرین نقش به سزایی برای هر خواننده دارد.مشکلی که وجود دارد ، این است که خوانندگان بدون اینکه از صدای خود اطلاعات داشته باشند ، به دنبال یادگیری ملودی میروند.خواننده باید روی صحنه و استودیو مدیریت داشته باشد.»
همایون شجریان نیز در پایان صحبتهای خود به موسیقی تیتراژ پایانی «رگ خواب» نیز اشاره کرد و گفت : « شعری که در تیتراژ پایانی فیلم «رگ خواب» به مخاطبان عرضهشده ، بهقدری عجیب است که در هر فرم و دستگاهی میتوانید آن را کارکنید و به نظر من این شعر مانند آبی است که سهراب پورناظری از این پتانسیل استفاده کرده است و من هم بسیار خوشحال هستم که بعد از تجربه جذاب «آرایش غلیظ» آن را تکرار کردهام.»
گفتنی است ؛ آلبوم تصویری «خداوندان اسرار» با صدای همایون شجریان و آهنگسازی سهراب پورناظری ، به تهیهکنندگی «صدرالدین حسینخانی» توسط شرکت فرهنگی هنری ایران گام ، در تاریخ 4 اسفندماه منتشر و روانه بازار موسیقی کشور خواهد شد.
منبع : ریتم نو
نویسنده : حمیدرضا پیرمحمدی
عکس : عرفان زاده سلطان