وی دربارۀ تکنیک و بیان موسیقایی آثار اجرایی توضیح داد: همیشه نتیجههای بهتر در گروه سنی پانزده سال تا نوزده سال گرفته میشد. گروه الف گروهی است که بهظاهر گروه فعال و آینده داری است. گروه ج کسانی هستند که امروز جزو موزیسینهای حرفهای هستند و شرکت نمیکنند. کسانی که در گروه ج بهعنوان شرکتکننده حاضر میشوند، افرادی هستند که میخواهند در زمینۀ موسیقی کار کنند، اما شغلشان چیز دیگری است. میزان فراغت گروه ج کمتر است و یک افت آماری و کیفی در آن دیده میشود. این اتفاق در گروه سنی ب کمتر و کیفیت بهتر است.
این داور دربارۀ علت کاهش هرساله تعداد اعضای گروه ج نسبت به سال گذشته توضیح داد: در تحلیل این موضوع ما باید از حوزۀ موسیقی خارج شویم. معمولاً افرادی که در گروه سنی ج قرار میگیرند، ممکن است انگیزههای کافی برای کار جدی موسیقی نداشته باشند. برای آنها شادابی و انگیزهای برای این کار وجود ندارد. علاوه بر این مسائل مشکلاتی هم بر سر راه موسیقی وجود دارد که آسان نیست. اینها آسیبهایی است که افرادی که خودشان بار مسئولیتی زیادی در زندگی دارند، ترجیح میدهند با آن مواجه نشوند. افراد باید موسیقی را از سنین پایینتر شروع کنند و در حال حاضر در این سن تنها میتوانند بهعنوان یک فراغت به موسیقی نگاه کنند. از کاری که بهعنوان فراغت انجام میشود با توجه به سطح آموزشی که در کشور وجود دارد، نباید انتظار زیادی داشت. نکتۀ عجیب این است که پایتخت در این جشنواره منفعل است. متقاضیان از شهرستانهای دیگر بسیار بیشتر از تهران هستند. این مسئله باید موردبررسی قرار بگیرد.
وی در رابطه با تأثیر مکتبهای مختلف تنبکنوازی در داوری گفت: از دورهای که تنبک دوباره به آزمون جشنواره اضافهشده نقش داشتهام. باهمفکری دوستان درسهایی از کتابهای معتبر مختلف در نظر گرفته شد. کتابهایی که باید یک هنرجوی تنبک به آن توجه کند. در سال بعد تصمیم گرفتیم فراتر برویم. شرکتکنندگان را در نواختن آزاد گذاشتیم. در برخی رشتهها میشود فارغ از تاریخ آن پیش رفت. موسیقی رشتهای است که نمیشود آن را بدون دانستن تاریخ مربوط به آن آموخت. ما در نتیجهای که گرفتیم دیدیم شرکتکنندگان آنچه را که مربوط به تنبک معاصر است میدانند، اما شناختی نسبت به تنبک گذشته ندارند. از همین رو است که در میان این شرکتکنندگان کمتر کسی را میبینیم که بخواهد به مکتبها توجه داشته باشد. ما باید سازوکاری برای آموزش بهتر در نظر بگیریم. سیاستگذاری برای آزمون باید بهگونهای باشد که بخواهیم لحنهایی را نیز به آزمون بیفزاییم.
سطح جشنواره ملی موسیقی جوان بینظیر است
سیامک بنایی، نوازندۀ پیشکسوت تنبک و عضو هیات داوران یازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در حاشیۀ اجراهای ششمین روز جشنواره که به ساز تنبک اختصاص داشت، در خصوص ارزیابی خود از کیفیت اجراهای شرکتکنندگان بخش تنبک گفت: ساز، ضرب و آواز، ارکان موسیقی ایرانی هستند و تنبک (ضرب) بهعنوان رکن دوم موسیقی ایرانی، اهمیت ویژهای دارد. در تنبکنوازی، موضوع تکنیک بسیار مهم است و تکنیک هم قابل پیشرفت و قابلدستیابی است. شرکتکنندگان بخش تنبک همچنان در تکنیک تنبکنوازی مشکلدارند اما به نسبت گذشته بهتر شدهاند که آنهم از صدقهسر خود همین جشنواره است.
بنایی به مشکلات نوازندگان تنبک اشاره کرد و توضیح داد: نواختن ساز و خواندن آواز ایرانی کار دشواری است و همین دشواری آن است که باعث تفاوت موسیقی ایرانی با موسیقی کشورهای دیگر دنیا میشود. همۀ استاد آنهم به سخت بودن سازهای ایرانی اذعان دارند اما سخت بودن دلیل بر این نمیشود که نوازنده تمرین نکند و آن را یاد نگیرد. مشکل این است که جوانان ما به خیلی از منابع دسترسی ندارند و خیلی از الگوها را ندیدهاند. خیلیهایشان هم سعی میکنند بهجای اینکه زیبایی ساز را به گوش مخاطب برسانند، با آن حیرت فکنی کنند.
وی افزود: جوانان نوازنده با ساز استاد شهناز آشنا نیستند و با پیانوی استاد محجوبی نمیتوانند همراهی کنند، چون برایشان سخت است. سخت است چون تنبلی کردهاند و پیگیر نشدهاند و نمونههای اصیل موسیقی ایرانی را گوش ندادهاند و اغلب در همراهی با ساز مشکلدارند. معلمهایشان هم تا حدی مقصر هستند چون خیلی از تکنیکها را به این جوانان یاد ندادهاند. تلویزیون و رادیو هم که موسیقی خاصی پخش نمیکند و سازها را نمایش نمیدهد که این جوانها چیزی یاد بگیرند. من از برنامۀ «گلها» شعر یاد میگرفتم و آن شعرها همیشه در ذهنم ماندند، اما الآن چنین برنامههایی در صداوسیما روی آنتن نمیرود که یکچیزی به جوانها یاد بدهد.
داور بخش تنبک یازدهمین دورۀ جشنواره ملی موسیقی جوان گفت: با تمام نقدهایی که به اجرای جوانان شرکتکننده وجود دارد، اما باید آنها را تشویق کرد. خوشبختانه امسال تعداد شرکتکنندگان بخش تنبک جشنواره بیشتر شده و 30-40 شرکتکننده اضافهتر از سال گذشته در بخش تنبک شرکت کردند؛ بهطوریکه حتی گروه سنی «الف» هم به دو بخش تقسیم شد و بچههای کم سن و سالتر در یک گروه جداگانه باهم رقابت کردند. همینکه فرصت اجرا به این بچهها دادهشده اتفاق خوبی است و باید به گروه برگزارکننده خسته نباشید گفت.
سیامک بنایی در خصوص کیفیت برگزاری جشنواره ملی موسیقی جوان خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره ملی موسیقی جوان عالی و نحوۀ مدیریت و اطلاعرسانی آن بینظیر است. نظم دورۀ فعلی جشنواره به نسبت سال گذشته بهتر شده و همهچیز دقیق و طبق ساعت پیش میرود. رفتار دبیر و سایر مسئولین جشنواره با هیات داوران و شرکتکنندگان جشنواره خیلی خوب است و این اتفاق را باید به فال نیک گرفت.
نوازندۀ پیشکسوت تنبک دربارۀ تأثیر حضور اساتید داوری از مکتبهای مختلف موسیقی در بخش داوری این جشنواره گفت: داورها دموکراسی را رعایت میکنند چون این جشنواره برای تشویق نسل آیندۀ موسیقی برگزار میشود. من حاضرم یک دورهای توسط وزارت فرهنگ و ارشاد گذاشته شود تا یک سری از مفاهیم را به دوستان بگویم. در انتخاب آهنگهای مرحلۀ نهایی برای بخش تنبک هیچیک از داوران به من اعتراض نکرد چون هم به قدرت شنیداری من اعتماد دارند و هم منابعش را دارم.
بنایی در پایان ضمن تأکید دوباره به نظم و سطح بالای یازدهمین دورۀ جشنواره موسیقی جوان، اظهار داشت: من ذاتاً آدم سختگیری هستم اما در مورد این جشنواره موردی ندیدم که بخواهم به آن اشارهکنم. متأسفانه خیلی از ایرانیها فقط ایراد میگیرند و فقط میخواهند ضعفها را بگویند.
وی در اینباره افزود: حکایت این قصه است که یک سگ دریده و داغون در لندن مرده بود و در خیابانهای این شهر افتاده بود، همۀ مردم آن را میدیدند و واکنش بدی نشان میدادند، اما جک لندن آن سگ را دید و گفت چه دندانهای سفیدی دارد! بعضی وقتها باید خوبیها را هم دید. جشنواره ملی موسیقی جوان نشان داده که ایرانیها میتوانند مدیریت منسجم و خوبی داشته باشند.
یازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان به دبیری هومان اسعدی، با مشارکت گستردۀ استادان برجستۀ موسیقی کشور، و با حضور 500 نوازنده و خوانندۀ جوان توسط انجمن موسیقی ایران، با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر موسیقی و همکاری بنیاد رودکی، از 8 تا 26 شهریورماه سال جاری در تالار رودکی، و مراسم اختتامیه نیز در 27 شهریورماه در تالار وحدت، برگزار خواهد شد.