دور از تمام اتفاقات دنیا در کنسرت «پیل دم» برای خودمان باشیم
ریتم نو - ایده گروه «پیل دم» از سال 84 در ذهن ژوبین عسکریه (سرپرست گروه و نوازنده ساز دیجیریدو) شکل می‌گیرد و به‌عنوان اولین گروهی که محوریت اصلی آن ساز دیجیریدو است شروع به فعالیت در عرصه موسیقی می‌کند و در این سال‌ها بارها دست‌خوش تغییرات می‌شود و به‌نوعی آزمون‌وخطاهایش را در این سال‌ها پس داده و قرار است 7 بهمن‌ماه در سالن برج آزادی طی یک سانس روی صحنه برود و ذهن مخاطبانش را از هر دغدغه و فکری خالی کند و با حال و هوای طبیعت همسو شوند تا تماشاگران در پایتخت دودگرفته کمی از حال و هوای باران خیس شوند و در هوای پاک موسیقی طبیعت نفس بکشند.
+ مهم‌ترین هدف گروه پیل دم تأثیرگذاری موسیقی است نه خود موسیقی!
ریما حسن‌زاده که خود از نوازندگان بیس است و با گروه‌های بسیاری روی صحنه رفته این بار به‌عنوان مدیر برنامه گروه پیل دم در کنار همسر موزیسین خود ژوبین عسکریه قرارگرفته است و در گفتگو با وب‌سایت «ریتم نو» از مشکلاتشان تا حال و هوای خوب اجرای بهمن‌ماه گروه سخن گفت.
هدف اصلی گروه فقط ارائه موسیقی نیست
حسن‌زاده در ابتدا در مورد گروه توضیح داد: «پیل دم به‌عنوان اولین گروه با محوریت ساز دیجیریدو و همنوایی دیجیریدوها با سازهای دیگر به‌صورت گروهی که روی تغییر ریتم کار و بعدازآن از تغییر ملودی استفاده می‌کند و حضور سازهای ملودیک کمرنگ‌تر از سازهای ریتمیک و موسیقی بیشتر پرکاسیو است.»
وی افزود: «خیلی جالب است بدانید حس نوازنده نقش مهمی در اجرا دارد و درصورتی‌که این سینرژی اتفاق نیافتد، موسیقی خلق نمی‌شود، به همین خاطر بسیاری از قطعاتی که ساخته‌شده حاصل یک حس یا اتفاقی مشترک بین اعضای گروه رخ‌داده و قطعات روایتی از این اتفاقات مشترک هستند که درنتیجه همنوازی یک ملودی خلق‌شده است. درواقع هدف اصلی گروه فقط ارائه موسیقی نیست بلکه همسویی انرژی شنونده‌ها و نوازنده‌ها است که برای ما اهمیت زیادی دارد.»
در حال حاضر عدم همسویی با طبیعت کاملاً حس می‌شود
حسن‌زاده درباره قطعات اجرایی و برنامه‌ریزی صحنه‌ای گروه برای اجرا گفت: «قطعاتی چون باران، آتش، رود و ... در این کنسرت اجرا می‌شود و همان‌طور که از اسم قطعات مشخص است اکثراً عنصرهایی از طبیعت هستند. ساز دیجیریدو جزو طبیعی‌ترین و قدیمی‌ترین سازهایی هست که به همان شیوه‌ی اولیه صدا می‌دهد و فکرانس صوتی آن بخشی از طبیعت را در خودش دارد با توجه به زندگی شهرنشینی و پیشرفت تکنولوژی در حال حاضر عدم همسویی با طبیعت کاملاً حس می‌شود. در گروه پیل دم دیجیریدو در کنار سازهای پرکاسیو، مدرن و افکتی، آن فضاهای طبیعت را شبیه‌سازی کرده و اتفاقی که ما می‌خواهیم رخ دهد این است که کمی به فضای طبیعت نزدیک شویم، یعنی شنونده‌ای که باران را می‌شنود، قطرات باران را احساس و یا زمانی که آتش نواخته می‌شود زبانه‌های آتش را حس کند این هدفی بود که از این اجرا داشتیم. از طرفی برای این اجرا، برج آزادی صرفاً انتخاب ما نبوده و ما بر اساس شرایطی که داریم سعی می‌کنیم بهترین حالت را ایجاد کنیم و برای دکور از تصاویر استفاده می کنیم که بتواند به احساس این فضاها کمک کند.»
وی ادامه داد: «کار سختی را در پیش داریم چون طبیعت از درون آدم‌ها خیلی فاصله گرفته و ما می‌خواهیم این فضاها را خیلی درونی‌تر لمس کنند و کم پیش می‌آید کسی بخواهد گرما و قطرات باران را حس کند ولی ما می‌خواهیم این کار را انجام بدهیم.»
پیش نیامده کسی موسیقی ما را بشنود و بگوید با شما همسو نشده‌ایم
حسن‌زاده همچنین تصریح کرد: «ما برای ساخت قطعات با روانشناسان و متخصصین صحبت کردیم و پیرامون آن تحقیقاتی را انجام دادیم که نتیجه آن ساخت قطعه‌ای چون «خالی از ذهن» شد و شما نمی‌توانید در آن میدان قرار بگیرید و ذهنتان جای دیگری باشد دقیقاً مثل این است که شما در جریان تند گرداب قرار بگیرید و مقاومت کنید! آن‌قدر جریان شدید است که شمارا با خود می‌برد. تا حالا پیش نیامده کسی موسیقی ما را بشنود و بگوید با شما همسو نشده‌ایم. امکان دارد تصاویر مختلف و بعضاً ناخوشایند در ذهن‌ها خطور کند اما ما کار خودمان را کرده‌ایم و توانستیم ذهن را آن‌قدر خالی کنیم که بستری برای بیرون کشیدن یکسری اتفاق‌ها، ایجاد شود. هنر یعنی بیان احساسات و زبان روح به شیوه‌ای به‌جز شیوه معمول! این کار به این دلیل جزوی از هنر می‌شود چون بی‌واسطه است، وقتی نوازنده احساسش را با زبان موسیقی به اشتراک می‌گذارد، با اعضای گروه گفت‌وگو می‌کنند آن‌ها می‌شنوند و با حس خودشان شرکت می‌کنند.»
وی درباره این مسئله که مخاطبان جایی در کنسرت برای تخلیه هیجانشان ندارند گفت: «این انرژی و هیجان در کنسرت‌های راک و متال (که در بسیاری از این اجراها شخصاً حضور دارم) بیشتر است اما بنده به‌عنوان یک شنونده بااینکه نتوانستم انرژی‌ام را تخلیه کنم، بازهم به اجراهای راک رفته‌ام و سبب نشد که دیگر کنسرت نروم و حتی این حال را هم دوست داشتم و احساس کردم می‌توانم هیجان خودم را کنترل کنم. کمتر دیدم در ایران این اتفاق بیافتد که دست نوازنده و حتی شنونده باز باشد. در اجراهای موسیقی پیش می‌آید که شنونده دوست داشته آوایی را بخواند یا ریتمی را بزند یا مثلاً مخاطبان نشسته و بتوانند حرکتی داشته باشند که با گروهی همراهی کنند. حتی روی زمین بنشینند. اما این امکان همیشه برای ما فراهم نیست و ازآنجایی‌که خودم این حس را تجربه کردم، مطمئنم برای مخاطبان کنسرت هم به همین شکل است.»
مهم‌ترین هدف گروه پیل دم تأثیرگذاری موسیقی است نه خود موسیقی!
مدیر برنامه گروه پیل دم در مورد ضبط قطعات و انتشار آلبوم گروه توضیح داد: «آلبوم با 8 قطعه ضبط‌شده اما آنچه مسلم است ساز دیجیریدو دارای فرکانس‌هایی نزدیک دامنه شنوایی دارد که شنیده نمی‌شود و با میکروفن‌های معمولی نمی‌توان آن فرکانس‌ها را ثبت کرد. صداهای بم صداهایی هستند که بیشتر ازآنچه شنیده شوند احساس می‌شوند. دیجیریدو سازی مونوتون است که به دلیل این فرکانس‌ها حسی را به شما می‌دهد، مانند حسی که قبل از طوفان به شما دست خواهد داد. شما صدای طوفان را نمی‌شنوید ولی آن را احساس می‌کنید. بنابراین فرکانس را باید به‌صورت زنده در کنار ساز احساس کنید تا از آن تأثیر بگیرید. با آگاهی از این مهم در بسیاری از کشورها از ساز دیجیریدو در موسیقی‌درمانی استفاده می‌شود. ما در مورد تأثیر موسیقی صحبت می‌کنیم، که مهم‌ترین هدف گروه پیل دم تأثیرگذاری موسیقی است نه خود موسیقی!»
حسن‌زاده افزود: «دیجیریدو، ساز بومی استرالیا است که در مراسم و آیین‌هایشان نواخته می‌شود به همین دلیل تحقیقاتی را انجام دادیم تا ببینیم ساز دیجیریدو در کنار دیگر سازها و در سبک‌های مختلف به چه نوعی صدا می‌دهد. یکی از تحقیقاتی که صورت گرفت در مورد جایگاه دیجیریدو (نه یک دیجیریدو بلکه چند دیجیریدو) با نت‌های مختلف و ایجاد آکورد و هارمونی در سبک‌های مختلف موسیقی بود، که چگونه می‌توانیم ساز دیجیریدو را وارد این سبک‌ها کنیم.»
وی به مشکلاتی که بر سر راه ضبط آلبومشان وجود داشت اشاره کرد و ادامه داد: «اکنون اولویت ما کنسرت است، ضبط و میکس کردن این دامنه وسیع از فرکانس‌ها ساده نیست و مثل آلبوم‌های راک و پاپ چارچوب خاصی ندارد. از طرفی نبود اسپانسر(که شاید به خاطر عدم شناختشان از گروه یا و بخشی هم تمایل بیشتر گروه برای اجرای زنده باشد)، کار را به عقب می‌اندازد. طبیعتاً وقتی کاری عقب می‌افتد، مسئله مالی، پایه اصلی آن محسوب می‌شود و ما در این زمینه باید چند جهت را به‌صورت شخصی تأمین کنیم که این هزینه‌ها کم نیست.»
حسن‌زاده در پایان به مخاطبان موسیقی درباره کنسرت بهمن‌ماه گروه پیل دم گفت: «ما به زمان‌هایی نیاز داریم که با تمام خوبی‌ها و بدی‌ها کاملاً خودمان باشیم. پیل دم این بستر را فراهم می‌کند که لحظه‌ای دور از تمام اتفاقات این دنیا به‌طور مطلق جزئی از کائنات شویم.»
علیرضا بهمرام (درامز)، میثم امینی (کاخن،اره، دف، کوزه و ادوات پرکاشن)، مژگان حسینی (قانون)، شاهرخ گلچین معانی (دیجیریدو، آواوزنگ)، آرش رستگار زاده (سازدهنی، شیکر، زنبورک و آوا)، پوربه ترک زاده (هنگ درام و زنبورک و آوا)، پوریا رئیسی (تنبور، دیوان، دف، بندیر و کوزه) و محمدمهدی صداقت (گیتاربیس) اعضای ارکستر گروه «پیل دم» به سرپرستی «ژوبین عسکریه» نوازنده دیجیریدو و ادوات پرکاشن را تشکیل می‌دهند.
تیم خبری ریتم نو سری به محل تمرین کنسرت گروه موسیقی «پیل دم» زد و در ادامه می‌توانید بیننده چند سکانس از تمرین این گروه را از نگاه دوربین «ساقی جهانگیر سلطانی» باشید.
منبع: ریتم نو
نویسنده: مریم رفائی
عکس: ساقی جهانگیر سلطانی
