به گزارش
ریتم نو، گزیدهای برنامههای متنوع پنج دوره این فستیوال تحت عنوان «پرسه در نغمههای اقوام ایران»؛ شامل موسیقیهایی از لشتِ نشا و آستانه، اروند کنار، تربت جام، کلپورگان، قشقایی، اهر و میناب در مراسم افتتاحیه اجرا شد. پنجمین دوره از فستیوال «آینهدار» به موسیقی شمال ایران (دامنه شمالی البرز)؛ گیلان، مازندران و گلستان اختصاص دارد.
برنامه آغازین این مراسم اجرای چاوشی و کرنی از لشتِ نشا و آستانه بود. در این اجرا سید محمد میر غفاری چاوشخوانی کرد و اکبر سهرابی پور، ابراهیم سهرابی، محمد عبداللهی، حسین ثابتی و حسن مهدی دخت کرنِی نواختند.
بعدازاین اجرا علی مغازهای (دبیر فستیوال آینهدار) گفت: نمیخواهم سخنرانی کنم و جملاتی هست که در بروشوری که در دست دارید نیز آمده است و از رو برایتان میخوانم؛ آینه دار، فستیوال موسیقی اقوام و آیینهای مردمان ایران است که آغاز و انجامش درون یک رویا زایش یافته است؛ فستیوالی در جستوجوی صداهایی که درگذشته و در تاریخ فریاد شدهاند و طنینشان تاکنون در جریان است. برخی از این فریادها در خانههای به آتش کشیده شده، از سینهی سوختهی مردمان اقوام زیر ستم بیرون زدهاند و برخی از دل همراهی و همآوایی مردانی که لنجی را برای تعمیر از آب بیرون میکشیدند. برخی در پس یک زمینلرزه از جگرسوختهی مادران و پدرانی درآمده که فرزندشان را در میان خروارها خاک ازدستدادهاند و برخی در لابهلای گردابها یا طوفانهای شن. برخی ریشه در کاشت دارند و برخی ریشه در برداشت. برخی در هلهله و شادی و برخی در ماتم و سوگواری. برخی در رنگ و برخی در بو. برخی در فراز و برخی در فرود زندگی. اما همه در بستر زمان، درگذشته نطفه بستهاند و اکنون صاحبان این صداها آینه دار هستند.
مغازهای تصریح کرد: فستیوال آینه دار برای تحقق رویای شنیدن صداهای برآمده از حنجرهها، سازها و دستان اقوام ایران متولد شد. برای دیدن پیوند ساز و نوازنده. کشف راز پیوند سوژه و ابژه. درک چیستی و چرایی تفاوت صداها. برای درک چگونگی تأثیرگذاری صداهای خشدار تربیتنشده و نواهای تمرین نشده. فستیوال آینهدار در باورمان تحقق یک آرزو یا یک خیال است و بس. کشف، شنیدن و برساختنِ امکان باز شنیدن صداهایی که گم بودند یا تا امروز پدیدار نشده بودند.
مغازهای اینگونه ادامه داد: آنچه خواندم از این بابت مطرح شد که باور داریم هستند کسانی که به گذشته وصل هستند و گذر زمان خللی در کارشان وارد نکرده است و در دیدارها و رفتوآمدهایی که داشتیم و در برنامههای چند شبِ پیش رو چند مورد از کسانی را میبینید که میگفتند ما بهندرت به مرکز استان خودمان هم میرویم چه رسد به تهران!
مغازهای در ادامه با نادرست خواند بحث مرگ موسیقی اقوام ایرانی گفت: من هم درگذشته این اشتباه را مرتکب شدهام و گفتهام که موسیقی اقوام در حال مرگ است ولی حرفم را اصلاح میکنم و میگویم در موسیقی اقوام تحولاتی در حال رخ دادن است که از کنترل ما خارج است. اتفاقاتی که بهواسطه رخ دادنشان نمیتوان بر کسی خرده گرفت چون جوانان به دنبال نوع دیگری از موسیقی هستند. شهری شدن و سلبریتیزم موجب شده است که موسیقی اقوام به شیوهای خارج از قواعد خود اجرا و از دید ما دچار تحریف شود و جلوی این انحراف را نمیشود گرفت. هدف ما کشف کردن اصیلترینها و حفظ کردن آنهاست.
در ادامه مراسم «زار» با حضور گروهی از اروند کنار شامل ماما کاظمیه (ماما زار)، سامان عبودیان نصاری، احمد عبودیان نصاری، حامد عبودیان نصاری، عبدالعزیز فرحانی، زینب عسگری، سمیه خوشنودوند، فریده عرب فیلی، زهرا عبودیان نصاری، ندا مقدم اسراعسگری، امیرعباس عسگری، سیدعلی موسوی و یحیی کعبی اجرا شد. اجرای که بشدت موردتوجه و تشویق مخاطبان حاضر در تالار رودکی قرار گرفت.
اجراکننده بعدی عبدالعزیز احمدی بود، خواننده و نوازنده دوتار که علی مغازهای او را اینگونه معرفی کرد: عبدالعزیز احمدی یکی از نمایندگان موسیقی عرفانی تربت جام است که بزرگانش را ازدستدادهایم و او از محضر استادان ازدسترفته کسب فیض کرده است و دوتار و آوازی خاص دارد.
پس از عبدالعزیز احمدی، دراویش چشتی؛ امیرخسرو سیاهانی (رباب و بنجو)، محمدجان سپاهی (تنبورک و همخوان)، فاروق رحمانی (رباب و تنبورک) و جلال بلوچزهی (خواننده و رباب) از کلپورگان به ذکر و غزلخوانی پرداختند.
مغازهای پیش از اجرای آنها گفت: بنجو سازی است که در چند دهه اخیر بسیار رایج شده است و مخالفینش معتقدند که دارد جای قیچک را میگیرد اما بنجو با موسیقی بلوچ عجین شده است. محمدجان سپاهی از بزرگ ملنگانی است که غزلهای دراویش ملنگان چشتی را برایتان خواهد خواند.
اجرای پنجم به ابراهیم سلمان پور نوازنده کرنا و علی کرمپرکامی نوازنده نقاره اختصاص داشت که علی مغازهای اولی را اوس ابراهیم از پیشکسوتان کرنای قشقایی خواند و همچنین از فرهاد گرگین پور نوازنده فقید ایل قشقایی یادکرد.
اجراکننده ششم آشیق ولی عبدی بود که قوپوز نواخت و طبق آنچه مغازهای گفت شعری را خواند که خودش برای ایران سروده بود.
آخرین گروه لوطیهای میناب بودند؛ حیدر نوایی سرنا مینواخت، علی نوایی (دهل)، اشکان نوایی (جوره)، غلامشاه نوایی (تنبک) و عباس صادقی (سرچنگی). مغازهای، حیدر نوایی را از مهمترین لوطیهای میناب خواند و در پایان این اجرا که با حرکات آیینی نیز همراه بود اشاره کرد که آنقدر همهچیز کامل بود که حرفی نمیماند.
لازم به ذکر است که آیین افتتاحیه پنجمین دوره از فستیوال موسیقی «آینهدار» با حضور هنرمندان و چهرههای همچون محمدرضا اصلانی، محمد سعید شریفیان، حسن زندباف، فرهاد ورهرام، عباس سجادی، بابک خضرایی، ساسان فاطمی، پیروز کلانتری، کیاوش صاحبنسق، محمد موسوی، آمنه یوسفزاده، رضا عسگرزاده، بهروز وجدانی، مصطفي اجتهادي و .... برگزار شد.
پنجمین فستیوال موسیقی آینهدار که با دبیری علی مغازهای و ریاست احسان رسولاف در حال برگزاری است، طی سه روز؛ شنبه دهم، یکشنبه یازدهم و دوشنبه دوازدهم آذر در دو سانس 18:30 و 21 در تالار رودکی میزبان موسیقی شمال ایران (دامنه شمالی البزر)؛ گیلان، مازندران و گلستان است. اختتامیه این رویداد نیز روز سهشنبه سیزدهم آذر ساعت 21 در تالار وحدت برگزار میشود. علاقهمندان برای تهیه بلیت میتوانند به سایت تیوال مراجعه کنند.