ریتم نو | سایت خبری - تحلیلی موسیقی ایران و جهان

+خلاقیت در سبک تریپ هاپ حرف اول را می‌زند
+ سال 86 اگر می‌گفتید تریپ هاپ، همه می‌گفتند رپ!
+ آلبوم «آن سوی ذهن من» هیچ‌گاه منتشر نشد
+ امسال آلبوم «مهدی حسینی» با همخوانی «شهاب حسینی» منتشر می‌شود.
+انتشار آلبومی با صدای «مهران زاهدی» و «امیر فتاحی»
+ مملکت به هنرمند بیشتر از دکتر و مهندس نیاز دارد.
+سال 85 در فرم‌ها گزینه‌ای به‌عنوان "راک" وجود نداشت.
+ آخرین اجرای خوبی که مشاهده کردم، کنسرت پروژه آرین کشیشی بود.

علیرضا شمس اسکندری در سال 95 حضور پررنگ‌تری نسبت به سال‌های گذشته خواهد داشت و نام او را در بسیاری از آثار ازجمله آلبوم مهدی حسینی برادر شهاب حسینی(بازیگر)، آلبوم داروک، آلبوم مانی رهنما و آلبومی با صدای «مهران زاهدی« و «امیر فتاحی» خواهید دید. علاوه بر این آثار، شمس اسکندری تصمیم دارد ماهی یک قطعه در سبک تریپ هاپ منتشر کند تا به‌نوعی این سبک را در ایران و بین مخاطبان موسیقی جا بیندازد و در پایان سال در قالب یک اجرا به روی صحنه ببرد.

در گفتگو با علیرضا شمس اسکندری گریزی به تمام فعالیت‌های موسیقایی او از علاقه‌اش به چهار سبک موسیقی تا همکاری با سالار عقیلی و مانی رهنما زدیم.

توضیحی در مورد قطعه «دور دور از من» بدهید و چرا به سمت سبک تریپ هاپ گرایش پیدا کردید؟

خیلی سال است که به سمت این سبک از موسیقی رفته‌ام و این قطعه که اکنون شنیدید درواقع سال‌ها پیش تحقیق و بررسی بر روی این سبک از موسیقی را شروع کردم و متأسفانه به  دلیل وجود یکسری محدودیت‌ها نتوانستم قطعه‌ای را منتشر کنم درواقع قطعه‌ی « دور دور از من » جزو قطعات آن سال‌ها است که به‌روزرسانی شده و تصمیم بر انتشار ماهی یک قطعه با این سبک و استایل دارم.

البته بنده آلبومی با عنوان «آن سوی ذهن من» با همان سبک تریپ هاپ داشتم که در سال 86 آقای اسفندیاری (آوای باربد) و شرکت هرمس موافق انتشار آن بودند اما بنا به شرایط آن زمان (عدم شناخت موسیقی بی‌کلام و این سبک از موسیقی توسط مردم) برای این دوستان صرف اقتصادی نداشت به همین خاطر به من پیشنهاد تولید آلبوم با هزینه شخصی خودم را دادند که در سال 86 ، انجام این کار در توان بنده نیز نبود به همین خاطر این آلبوم هرگز منتشر نشد. از طرفی برای امرارمعاش زندگی‌ام مجبور بودم موسیقی کارکنم (چون شغل اصلی من موسیقی است) درنتیجه مشغول به تنظیم و ساخت موسیقی برای دیگر دوستان شدم.

سال‌های زیادی را هم بر روی این موسیقی تحقیق کردم. نمی‌گویم پدیدآورنده این سبک هستم چراکه این سبک موسیقی اوایل دهه نود در بریتانیا برای مقابله با سبک هیپ‌هاپ به وجود آمد که اوایل بریت هاپ بود و طی سال‌ها با تغییر استایل همراه و به اسم تریپ هاپ تبدیل شد (که به معنی سفر ماورایی است) وازنام آن محتوی موسیقی مشخص است. معمولاً هم اشعار، فضایی تلخ دارند. نمی‌توانم بگویم در ایران فقط من این سبک را کارکردم ممکن است دوستان دیگری چون بنده، سال‌ها پیش این سبک را کارکرده باشند اما قطعاتشان را به انتشار نرسانده‌اند. اما این قطعه می‌تواند آغازی باشد برای معرفی این سبک که می‌توان با شعر فارسی کارکرد. من سعی کردم با ساده‌ترین قطعه شروع کنم که پیچیدگی خاصی نداشته و برای عموم مردم قابل‌درک باشد البته قطعات بعدی که در ماه‌های آینده منتشر می‌شود، استایل تریپ هاپ را پررنگ‌تر می‌توان مشاهده کرد.

قطعه «دور دور از من»  برای چه سالی است؟

این قطعه را همان سال 86 ساختم. جالب است بگویم یک پوشه‌ای در سیستمم دارم که تمام قطعات منتشرنشده را آنجا ذخیره کرده‌ام و آن‌هایی که امکان بازنگری و تغییر شعر را داشته باشد، دوباره می‌خوانم و منتشرشان خواهم کرد.

در آن زمان دو شرکت(که از معروف‌ترین‌ها هستند ) نتوانستند کار شمارا منتشر کنند و با توجه به اینکه شغل اصلی شما موسیقی است چرا سبکتان را تغییر ندادید؟

براى اينكه من در موسيقى دو  مسير مختلف دارم: خدماتى كه به دوستان هنرمند ارائه ميكنم و پروژه هاى خودم، كه طبيعتا در آمد اصلى من از مسير اول اتفاق مي افتد. هیچ‌وقت برای دوستانی که با آن‌ها کارکردم، موسیقی تریپ هاپ تنظیم نکردم و همیشه پاپ یا سنتی بوده است.

به‌طور مثال آخرین کاری که از بنده منتشر شد با صدای «سالار عقیلی» و برای ویژه‌برنامه شبکه چهار سیما بود. همچنین قبل از آن کار «بی‌بی دل» با صدای مانی رهنما که کاری تقریباً پاپ بارنگ و بوی جز است(البته این کار قرار نبود منتشر شود و از طریق کانال شخصی بنده به بیرون نشر پیدا کرد چراکه هنوز مراحل مجوز شعر آن طی نشده بود) یا همکاری با «شهریار مسرور» و گروه «نیرا» که سال‌ها پیش با آن‌ها کار می‌کردم و گروهشان چند باری دستخوش تغییر شده بود.امرارمعاش من از طریق ساخت قطعه، موسیقی فیلم، سریال، تله‌فیلم، ضبط در استودیوی شخصیم است. موسیقی که همیشه به آن پرداختم و فکر می‌کردم روزی این کار را می‌کنم، سبک تریپ هاپ بوده است به دلیل تنوعی که دارد و خلاقیت در آن حرف اول را می‌زند.

کمی در خصوص این سبک و شباهتش به هیپ‌هاپ توضیح می‌دهید؟

این سبک ربطی به هیپ هاپ ندارد شاید در اوایل نزدیک بود اما اکنون خیر. شما در این سبک؛ اسید جز، پراگرسیو راک، موسیقی لاتین و الکترونیک را می‌شنوید و ممکن است صدای ریتمی که شنیده می‌شود با یکسری نویز ساخته‌شده باشد درواقع هر اتفاقی که دلتان بخواهد در این سبک زیبا و هوشمندانه اتفاق می‌افتد. درواقع زمانی که خروجی کار را گوش می‌کنید به هیچ‌کدام از این سبک‌ها که گفتم شبیه نیست. به قطعه «دور دور از من» اگر دقیق گوش کنید، یکسری المان‌های موسیقی فانک شنیده می‌شود.

در بین صحبت‌هایتان به یکسری محدودیت‌ها در سال‌های 86 اشاره کردید، این محدودیت‌ها شامل چه مسائلی بوده است؟

محدودیت‌های مالی که همیشه وجود داشته است و همیشه بودجه محدودی به هنر تعلق می‌گرفت با توجه به اینکه نیاز اول هر جامعه‌ای هنر است(مملکت به هنرمند بیشتر از مهندس و دکتر نیاز دارد) چراکه فرهنگ ما را هنرمندان می‌سازند. به‌هرحال این مشکلات همیشه وجود داشته و وزارت ارشاد نیز آن زمان حساسیت‌های خاصی را داشتند و موسیقی راک کاملاً ممنوع بود. به یاد دارم سال 85 کنسرتی به اسم گروه نیرا داشتم، زمانی که برای پر کردن فرم رفتم اصلاً گزینه‌ای به‌عنوان "راک" وجود نداشت فقط پاپ، کلاسیک، مقامی و سنتی بود. حتی به من گفتند اگر غیرازاین سبک‌ها است فرم را پر نکنید اما به‌هرحال گزینه پاپ را پر کردیم و آخرین باری بود که همراه با گروه نیرا به من مجوز دادند. خیلی از گروه‌های راک بودند که آن زمان فعالیت داشتند ولی زمانی که می‌گفتید "راک"، همه یاد شیطان‌پرست‌ها و هرج‌ومرج می‌افتادند و قطعاً مخالفت می‌شد که در طول این سال‌ها فرهنگ‌سازی شد و این موسیقی در کشور ما هم جا افتاد. همانند گاردی که اکنون نسبت به موسیقی رپ دارند و مطمئن هستم روزی از بین خواهد رفت. البته باید فرهنگ‌سازی شود وگرنه اسباب دست افراد سودجو می‌شود همانند موسیقی‌های سخیفی(که ابتذال و فحش است) که در سبک رپ می‌شنویم و می‌تواند این‌طور نباشد چراکه در فرهنگ ما نیست.

اکنون این محدودیت‌ها نیست و گروه‌های راک و تلفیقی و سبک‌هایی به‌غیراز پاپ راهشان را پیدا کردند و با استقبال مردم روبرو شدند. موسیقی‌های به‌جز پاپ هم طرفدار پیداکرده است به‌طور مثال آخرین اجرای خوبی که مشاهده کردم، کنسرت پروژه آرین کشیشی بود که کار کاملاً متفاوت عرضه شد.

آن زمان اگر شما می‌گفتید تریپ هاپ، همه می‌گفتند رپ هست و اگر موسیقی سمت خشن‌تر هم می‌رفت می‌گفتند شیطان‌پرستی یا خیلی غربی است و به‌طورجدی مجوز نمی‌دادند. آن زمان هم که این دو شرکت قبول کردند آلبوم را با هزینه شخصی من منتشر کنند به خاطر این بود که موسیقی، کلام نداشت. وقتی کلام را از روی این موسیقی‌ها حذف می‌کردید برای وزارت ارشاد قابل‌قبول‌تر بود چراکه کسی موسیقی بی‌کلام گوش نمی‌کرد(هنوز هم موسیقی بی‌کلام مهجور واقع‌شده است) اما اکنون وضعیت بهتر است و می‌توان کار را پیش برد.

با توجه به اینکه محدودیت‌ها وجود ندارد و شما اولین قطعه در این ژانر را منتشر کرید چه بازخوردی گرفتید؟

 اکنون چند روز بیش‌تر از انتشار این قطعه نمی‌گذرد شاید بسیاری نشنیده باشند و قطعاً شنیده شدن نیاز به تبلیغات دارد و به کمک رسانه‌ها اتفاق  می‌افتد چراکه شما هر سایت موسیقی را باز کنید در روز چند قطعه آپلود می‌شود و هیچ‌کس یک‌به‌یک قطعاتی که نمی‌شناسد را رصد نمی‌کند مگر در مورد آن صحبتی شود. در حال حاضر نمی‌توانم در مورد بازخورد قطعه صحبت کنم. البته اکنون هم زیاد اهمیت ندارد چون تکرار آن می‌تواند ثمربخش باشد. درنهایت که اتفاق خاصی نیفتاده است البته بنده بازخورد را از اطرافیانم نمی‌دانم بلکه نظر کل جامع اهمیت دارد.

پس قرار است ماهی یک قطعه در سبک تریپ هاپ از شما شنیده شود؟

اگر اتفاق خاصی نیفتد و زمان اجازه بدهد (به‌هرحال من کارهای دیگری هم دارم) تمام سعی‌ام این است که هرماه یک قطعه را منتشر کنم. ابتدا تصمیم داشتم تمامی قطعات را در قالب آلبوم به انتشار برسانم و ازآنجایی‌که اگر یک قطعه در آلبوم باب میل مردم نباشد دیگر قطعات هم سوخت می‌شود، احساس کردم انتشار تک آهنگ بیشتر می‌تواند به شنیده شدن قطعات کمک کند. البته آلبومی هم مدنظر دارم که انشاله بعد از انتشار قطعات قدیمی بر روی آن‌هم کارخواهم کرد.

گفتید در این مدت برای قطعه «دور دور از من»  نتوانستید بازخورد مثبت یا منفی داشته باشید، برای بعدازاین قطعه شما چه تصمیمی گرفتید که آن‌طور که بایدوشاید به گوش مردم برسد تا مخاطبان موسیقی هم مطلع شوند، شخصی با چنین سبکی فعالیت می‌کند.

آن چیزی که در ابتدا برای من حائزِ اهمیت است، شناخت این سبک توسط مردم است و با یک گل هم بهار نمی‌شود و اگر بنده به تنهایی به‌جای ماهی یک قطعه، ماهی ده قطعه منتشر کنم هم اتفاق خاصی نمی‌افتد اما  این حرکت می تواند باعث شود موزیسین‌های دیگری هم راغب به ارائه موسیقی در این فضا شوند و قطعاً گروه‌های مختلف به این جمع اضافه خواهند شد. این گامی است که من برداشتم(نمی‌خواهم بگویم پیشرو و پیشگام در این سبک هستم،قطعاً ممکن است کار خیلی‌ها هم هنوز شنیده نشده باشد و از من هم بهتر باشند)اما معتقدم هر کسی به‌نوبه‌ی خودش باید پیشگام باشد. همان‌طور هم که عرض کردم قطعات بعدی هم در همین استایل است البته در سبک‌های دیگر هم دارم ولی تمرکز اصلی من بر روی این سبک است و هرچه جلوتر می‌رویم این استایل پررنگ‌تر می‌شود اگر دقت کنید این قطعه خیلی ساده و روان است در عین متفاوت بودن اتفاق خارق‌العاده‌ای در آن نمی‌افتد و کلام خیلی روان بیان می‌شود حتماً در قطعات بعدی المان‌های تریپ هاپ و پیچیدگی‌ها را بیشتر می‌بینیم و خواستم زدگی ایجاد نشود برای افرادی که گوششان به این سبک آشنایی ندارد. درواقع تعدیل کردن این موسیقی به سمت پاپ به دلیل فرهنگ سازی بوده است. و قطعه‌ی بعدی اکتیوتر است و فضای متفاوت‌تری دارد.

نکته‌ای در بین صحبت‌های شما خیلی جالب است و آن همکاری شما با افراد مختلف در سبک‌های متفاوت از هم، به‌طور مثال شما با سالار عقیلی و مانی رهنما کارکردید و سلیقه شخصی و موسیقی شما تریپ هاپ، فانک و ... است. می‌خواهم بدانم چطور می‌توانید در تمامی این سبک‌ها موفق عمل کنید؟

شاید این اتفاق خوب نباشد یا باشد! من همیشه از اطرافیانم نظرسنجی می‌کنم که این چندبعدی بودن من اتفاق بدی است چراکه ممکن است یک حس پررنگی را بین این فیلدهای مختلف کمرنگ کنم.­ اما جالب است بدانید من موسیقی را با سبک سنتی شروع و شاگردی اساتیدی مثل فرامرز پایور و کامبیز روشن روان را کرده ام. در سن هفت سالگی موسیقی را با سنتور فرا گرفتم و اکنون سی‌ویک سال دارم که در جشنواره‌های متعددی به خاطر نوازندگی سنتور مقام آوردم و مدت‌ها در زمینه موسیقی سنتی فعالیت داشتم اما از سن پانزده‌سالگی گرایش به سبک‌های دیگر موسیقی پیدا کردم و البته هنوز هم از سنتور در خیلی از موسیقی‌ها بهره می برم. عاشق این چهار سبک هستم اما موسیقی خوب را گوش می‌کنم و گارد خاصی ندارم. قطعاً نمی‌گویم از روی هیجان و علاقه موسیقی سنتی را کارکردم بلکه به‌صورت سفارشی انجام‌شده است. اما همیشه فکر می‌کنم این کاری که انجام می‌دهم ممکن است آخرین کار من باشد پس باید تمام انرژی‌ام را بگذارم و زمانی را که دوستان در طول یک سال برای یک کار می‌گذارند من در همان لحظه می‌گذارم.

به‌طور مثال همکاری که با سالار عقیلی برای ویژه‌برنامه عید داشتیم، از طریق تهیه‌کننده کار پیشنهاد شد قطعاً بنده مبلغی برای تولید قطعه گرفتم و زمان تولید آن، بقیه کارها را کنار گذاشتم و باظرافت خاصی این کار را انجام دادم که آقای میلاد درخشانی (تار و عود)، عمران فروزش (تنبک)، بابک شهرکی(کمانچه) و خودم سنتور کار را نواختیم. همچنین سال 90 برای ویژه‌برنامه عید سه قطعه بانام‌های بهار دلنشین، گل پامچال و بهار دلکش(درویش خوان) ساختم که مهدی حسینی(برادر شهاب حسینی)، محمدرضا هدایتی و احسان کرمی خواننده کارها بودند. این کارها سفارشی است و دغدغه شخصی من به حساب نمی آید اما آن لحظه که این قطعات را می‌سازم واقعاً لذت می‌برم.

تا به حال دست به تلفیق موسیقی هم زده اید؟

زیاد، اما همه آن‌ها را پاک کردم

هیچ کدام از این قطعات پخش نشده است؟

در موسیقی‌های سفارشی این کار را کردم اما شخصاً آلبومی در سال 87 داشتم که تلفیق تریپ هاپ با موسیقی سنتی بود و به‌احتمال‌زیاد این آلبوم که با صدای «مهران زاهدی» و «امیر فتاحی» با اشعار حافظ و آواز سنتی بر روی فضای موسیقی تریپ هاپ است را منتشر خواهم کرد. این کار هم همانند آلبوم دیگری که داشتم  با استقبال شرکت ها مواجه شد اما متفق‌القول می‌گفتند چون کار بازخورد مالی ندارد اگر از هزینه خودمان بگذاریم ضرر کردیم و باید آلبوم را با هزینه شخصی خودتان منتشر کنید.

آلبوم بسیاری در سیستم خود دارم که سال 95 منتشر می‌شوند و می‌دانم با انتقادات سخت مردم مواجه می‌شود که چرا این آقا آن‌قدر کار تولید می‌کند! و چرا هرکدام سمتی است.

این آلبوم که گفتید دو خواننده دارد آیا موافق هستند بعدازاین همه‌سال بخواهید کارها را منتشر کنید؟

بله؛ رضایت‌نامه کتبی دارم.

دقیق بگوید در سال 95 ما چه اتفاق‌هایی برنامه‌ریزی‌شده‌ای از شما خواهیم داشت؟

آلبوم «مهدی حسینی» قطعی‌ترین اتفاق امسال خواهد بود که «شهاب حسینی» یکی از قطعات آن را بانام «پری» همخوانی کرده است. البته یکسری از قطعات این آلبوم برای سال‌های 82،83 بود که تنظیم کارها متناسب با آن زمان توسط «مهران خلیلی» انجام‌شده بود و بنده جسارت به خرج دادم و کارها را روتوش کردم البته چهار قطعه جدید با تنظیم من نیز وجود دارد. سبک آلبوم کاملاً راک است اما قطعاتی که برای ایشان تنظیم کردم کمی رنگ و بوی فانک دارد.

آلبومی به اسم «داروک» که تمام افکار من در سبک‌های مختلف است تلفیقی از شعر و موسیقی با دکلمه «سمیرا حسینی» که پیش‌ازاین در مصاحبه با ریتم نو به آن اشاره‌کرده بودم ، در سال 95 قطعاً منتشر می‌شود. این آلبوم درواقع داستان دختری را روایت می‌کند که در خانواده سنتی به دنیا می‌آید و اتفاقاتی برایش رخ می‌دهد، عاشق می‌شود، شکست می‌خورد و درنهایت به یک عشق الهی می‌رسد و قطعات از 1 تا 10 به‌هم‌پیوسته است.

قطعاتی که هرماه با سبک تریپ هاپ منتشر می‌شود و در سال 96 آلبومی به اسم «کیمیا» با موسیقی تلفیقی که سنتور نقش پررنگی در آن دارد منتشر خواهد شد. آلبوم‌های دیگری هم در فکر دارم اما این برنامه منسجم و قطعی در سال 95 است.

به کسی هم سبک تریپ هاپ پیشنهاد کردید؟

حتی به مانی رهنما هم این سبک را پیشنهاد کردم. اتفاقاً قطعه‌ی «آرتیست» که با ارکستر به‌صورت پاپ کلاسیک اجرا شد در تنظیم جدید که بنده انجام می دهم خیلی به فضای تریپ هاپ نزدیک است و مانی هم از آن استقبال کرد(البته نمی‌دانست که فضای کار تریپ هاپ است) قطعاً بعد از شنیدن کار متوجه می‌شود.

یک قطعه هم امسال با صدای «مانی رهنما» منتشر می‌شود به اسم «با خودم می‌رقصم» با شعری از یغما گلرویی و ملودی خود مانی که در کنسرت اجرا شد و در آلبومشان با تنظیم دیگری قرارگرفته بود اما آقای اوجی تهیه‌کننده ایشان تصمیم گرفتند با تنظیم جدید در آلبوم جدیدشان قرار بگیرد البته باید یکسری مراحل ضبط آن اتفاق بیفتد در حال حاضر در مرحله تولید قطعه هستیم اگر آلبوم مانی رهنما امسال منتشر شود این قطعه از من هم در آلبوم قرار می‌گیرد.

ایشان را در کنسرت های بعدی هم همراهی خواهید کرد؟

قطعاً؛ واقعاً مانی رهنما جزو خوانندگانی بود که شخصاً آرزو داشتم با او روزی روی استیج بروم صرفاً توانایی این خواننده را تحسین می‌کنم و حیف است که کمرنگ شود و واقعاً کم‌لطفی است در مورد خواننده‌ای که این همه‌سال در موضع خودش ایستاده و آن‌قدر توانا اما متأسفانه آن‌قدر کم‌کار!

گروهی داشتید به اسم «ریتون» این گروه چه شد؟

گروه ریتون همیشه کنار هم هستند حتی شهریار مسرور عزیز که بنا به دلایلی ادامه همکاری با او امکان‌پذیر نشد اما شاید روزی دوباره این اتفاق بیفتد. اجرایی که با ایشان داشتیم تجربه‌ی بسیار خوبی بود ما گروه ریتون را برای بالا بردن برنامه شهریار مسرور بر روی استیج تشکیل دادیم.حتی تهیه‌کننده کار هم بنده بودم و با شکست بزرگی مواجه شدم و ضرر مالی زیادی دادم به دلیل اینکه اخذ مجوز و تبلیغات دیر اتفاق افتاد و سالن اندیشه بدقولی کرد و مجبور شدیم به سالن چارسو برویم و زمان تبلیغات و بلیت‌فروشی ما 4 روز شد و بلیت‌فروشی آن‌قدری نبود که هزینه کار را بدهد و همین موضوع باعث دلسردی ما شد و حمایت هم نشدیم البته اشکان خطیبی تنها کسی بود که حمایت و خیلی در بازپرداخت سالن چارسو و صدا کمک کرد. شهریار و دوستان نوازنده خیلی همراهی کردند. ما تصمیم داشتیم با هزینه‌ای که از این اجرا به دست می‌آید آلبوم شهریار را شروع کنیم.

گروه ریتون همیشه هست شاید روزی با شهریار مسرور روی صحنه برود و شاید خودم بخوانم. به‌هرحال ما اعضای گروه دوست هستیم. این گروه صرفاً برای شهریار مسرور تشکیل شد و اگر روزی با ایشان کارکنیم قطعاً با همین اسم خواهد بود و اگر همکاری نکنیم که قطعاً اسم گروه تغییر خواهد کرد.

اجرا خواهید داشت؟

قطعاتی که هرماه منتشر خواهم کرد در پایان سال در قالب یک اجرا روی صحنه خواهد رفت.

منبع: ریتم نو

نویسنده: مریم رفایی

عکس: امین رجبی